Let op | tijdens de feestdagen zijn er aangepaste openingstijden
Meer informatie
A A A
Vertaal website

Middeleeuwse handschriften

Rozet bezit een bijzondere collectie handschriften die gerekend kan worden tot de meest vooraanstaande in de provincie Gelderland. Een deel van deze handschriften, ook wel manuscripten genoemd, is afkomstig uit de middeleeuwen.

Het oudste stuk is een fragment uit de 9de of 10de eeuw, maar er zijn bijvoorbeeld ook twee getijdenboeken en een fraaie wereldkroniek uit de tweede helft van de 15de eeuw. Alle handschriften tot 1550 zijn digitaal in te zien op onze website Gelderlandinbeeld.nl.
Handschriften uit latere eeuwen zijn eveneens goed vertegenwoordigd in de collectie. Deze zijn te raadplegen in het Erfgoedcentrum in Rozet.

Handschriften uit kloosters

Een aantal van onze handschriften, meest van theologische en kerkhistorische aard, is ons uit voormalige Gelderse kloosters overgeleverd. Het eens zo rijke bezit van die kloosters is in de 16de eeuw, tijdens de woelige jaren van de Reformatie, grotendeels verloren gegaan. De boeken en handschriften die wel werden veiliggesteld, zijn in boekerijen van bijvoorbeeld het bestuur van Arnhem en het Hertogdom Gelre, of aanverwante organen, terecht gekomen. Toen in Arnhem in het midden van de 19de eeuw een openbare bibliotheek werd gesticht, zijn diverse boekencollecties samengevoegd die nu nog steeds bij Rozet worden beheerd. Een prachtig getijdenboek van de hand van kopiiste Margariet Block, voltooid in 1469, is van het Arnhemse klooster Bethanië afkomstig. Dit werk is niet via een voormalige boekerij overgeleverd, maar in 1967 door Bibliotheek Arnhem verworven op een veiling van Sotheby’s in Londen.

Handschriften afkomstig van het Hof van Gelre en Zutphen

Het Hof van Gelre en Zutphen (1543-1795) was het hoogste rechtsprekende bestuursorgaan van het hertogdom Gelre en gevestigd in Arnhem. Een aantal handschriften uit de boekerij van het Hof is bewaard gebleven in onze collectie.

Handschriften afkomstig van het Provinciaal Gouvernement

Een groot aantal geschiedkundige en juridische handschriften stamt uit de bibliotheek van het Provinciaal Gouvernement in Arnhem. Deze bestuursvorm is in het begin van de 19de eeuw ingericht en was samengesteld uit de boekerijen van de voormalige Gelderse Rekenkamer en van de Gedeputeerde Staten en Kwartieren van Gelderland.

Handschriften afkomstig van het Provinciaal Gouvernement

Handschrift van de St. Erasmusbroederschap uit Arnhem

Van de verschillende broederschappen die Arnhem heeft gekend, is één manuscript in de plaatselijke bibliotheek terechtgekomen. Het betreft het Broederschapsboek van de St. Erasmusbroederschap in de Sint-Walburgiskerk uit de 16de eeuw. In het boek staan onder andere namen van leden en de statuten.

Handschrift van de St. Erasmusbroederschap uit Arnhem

Handschriften uit particulier bezit

In de loop van de jaren verwierf de Arnhemse bibliotheek een groot aantal handschriften van diverse personen. Zo bevat het legaat van kunstenaar, mecenas en verzamelaar Alexander Ver Huell (1822-1897) een aantal handschriften, soms van eigen hand en deels afkomstig van familieleden en vrienden. Ook bezit Rozet manuscripten van H. G. Haasloop Werner (1792-1864) met beschrijvingen van plaatsen op de Veluwe, drie handschriften van Paul Leendertz (1869-1932) over kastelen, kerken en molens in Gelderland en een viertal werken van mr. Cornelis Walraven Vonck (1724-1768) op het gebied van Gelders recht en de provinciale geschiedenis.