Lezing over de ideologie van de Nederlandse patriottenbeweging omstreeks 1780, die zou zijn terug te voeren op Spinoza (1632-1677) en zijn geestverwanten.
De Britse historicus Israel (1946) verwierf in Nederland vooral faam door zijn overzichtswerk over de geschiedenis van de Nederlandse Republiek in de zeventiende en achttiende eeuw. Nadien ontpopte hij zich als geschiedschrijver en voorvechter van de denkbeelden van de Radicale Verlichting, die volgens hem haar oorsprong vindt in het gedachtegoed van de Nederlandse filosoof Spinoza (1632-1677). Dat gedachtegoed werd door Spinoza's geestverwanten en navolgers uitgewerkt tot idealen van vrijheid, gelijkheid van man en vrouw, tolerantie en democratie. In dit essay, een uitgewerkte versie van een rede die hij onlangs in de Koninklijke Bibliotheek hield, stelt Israel dat de politieke en maatschappelijke idealen van de patriottenbeweging omstreeks 1780 rechtstreeks op Spinoza en de Radicale Verlichting zijn terug te voeren. Hij gaat daarmee in tegen de opvattingen van andere historici, die vooral het gematigde en christelijke karakter van de Nederlandse revolutionaire beweging beklemtonen. Wellicht vanwege de oorsprong als lezing is zijn bewijsvoering nogal dunnetjes, maar zijn tekst is enthousiasmerend geschreven en maakt nieuwsgierig naar Israels volgende boek, waarin hij de Amerikaanse, Nederlandse en Frans revoluties uitgebreid zal behandelen.
Nederlands | 9789035132092
| Titel | In strijd met Spinoza : het failliet van de Nederlandse Verlichting (1670-1800) |
| Auteur | Jonathan Israel |
| Secundaire auteur | Hans van Cuijlenborg |
| Type materiaal | Boek |
| Uitgave | Amsterdam : Bakker, 2007 |
| Overige gegevens | 87 p - ill - 20 cm |
| Annotatie | Omslag vermeldt tevens: Koninklijke Bibliotheek. - Met lit. opg - Vert. van: 'Failed enlightenment' : Spinoza's legacy and the Netherlands (1670-1800). - Wassenaar : NIAS, 2007. - (KB lecture = ISSN 1871-1480 ; 4). - Lezing georganiseerd door de Koninklijke Bibliotheek en het Historisch Nieuwsblad uitgesproken op 21 juni 2007 |
| ISBN | 9789035132092 |
| PPN | 303666889 |
| Rubriekscode | 155.1 |
| Taal | Nederlands |
| Onderwerp algemeen | Verlichting (tijdperk); Filosofie |
| PIM Rubriek |  Geestelijk leven |
| PIM Trefwoord | Filosofie |
