De Slag om Arnhem kostte veel mensen hun leven en liet diepe sporen achter in de stad. Het is dus niet zo gek dat we deze luchtlanding en veldslag 78 jaar later nog uitgebreid herdenken.
De Slag om Arnhem vond plaats van 17 tot 25 september 1944 in en rond Arnhem als onderdeel van Operatie Market Garden. Het was een van de grootste operaties op Nederlands grondgebied tijdens de Tweede Wereldoorlog en was voor de geallieerden en voor Nederland grotendeels een mislukking doordat de brug in Arnhem niet kon worden ingenomen. Mede hierdoor werden het noorden en westen van Nederland niet bevrijd en kreeg Nederland te maken met de hongerwinter.
Op veel plaatsen wordt in september aandacht besteed aan de Slag om Arnhem. Ook Rozet biedt rondleidingen, lezingen en onderwijsprogramma’s voor jong én oud.
In het Erfgoedcentrum van Rozet vind je onder meer een oud, rood poppenjasje, een gedeukte zilveren kan en een serie boeken met kogelgaten. Wat hebben deze voorwerpen met elkaar te maken? Het zijn allemaal stille getuigen van de Slag om Arnhem. Ontdek de indringende verhalen over deze voorwerpen en hun eigenaars. Tijdens speciale rondleidingen hoor je onder meer over het bord ‘Verboden voor Joden’ en een bankje van dansschool Wensink dat achterbleef in de dansschool tijdens plunderingen omdat het niet door de deur paste.
Wil je graag een rondleiding? Dat kan gratis door een kundige vrijwilliger. Liever een speciale, betaalde rondleiding plannen met collega’s, vrienden en familie? Ook dat kan!
Op 1 oktober opent Rozet in samenwerking met Museum Arnhem de tentoonstelling Van de ramp gered! met voorwerpen die als stille getuigen allerlei rampspoed, waaronder de Slag om Arnhem, doorstonden. Er zijn diverse voorwerpen te zien die op verschillende momenten en plekken teruggevonden werden. Welke aangrijpende verhalen horen hierbij?
In mei 1943 worden Machiel Pinto, zijn echtgenote Jansje en hun inwonende (schoon-)zus in vernietigingskamp Sobibor in Polen vermoord. Hun kinderen worden in Auschwitz omgebracht. Ruim veertig jaar later ontdekt de familie Veld in hun Arnhemse herenhuis achter een schot in een slaapkamerkast een collectie zilverwerk. Het gaat om zilveren bestek, bekers, kandelaars en een inktpot-set, gewikkeld in een Arnhemsche Courant van 1942.
Deze en vele andere voorwerpen zijn vanaf 1 oktober een jaar lang te zien in de nieuwe tentoonstelling Van de ramp gered! Er komen speciale rondleidingen langs deze tentoonstelling. Hou deze site in de gaten voor de data.
Pathé Arnhem en Rozet bieden samen een educatief programma aan voor bovenbouwleerlingen (groep 7-8) van het primair onderwijs. In september kunnen zij met hun klas (gratis) een film bekijken bij Pathé. Er is lesmateriaal ontwikkeld dat op een interactieve manier helpt de thematieken en dilemma’s van toen te herkennen en te vertalen naar vandaag. Een unieke manier om de kracht van het witte doek te benutten om de gebeurtenissen van toen op een laagdrempelige manier uit te leggen.
Er kan voor de volgende films gekozen worden:
• Waar is Anne Frank
• Oorlogswinter
• Oorlogsgeheimen
Naast de filmvertoningen is er ook een expositie te zien met afbeeldingen van Operatie Market Garden.
Meer info vind je op www.pathe.nl/airborne
De Digitale Scheurkalender is speciaal ontwikkeld voor in de klas als leuke, interactieve, vakoverstijgende én laagdrempelige kennismaking met kunst, cultuur en erfgoed. De applicatie kan op elk moment van de dag worden ingezet. Het Erfgoedcentrum in Rozet ontwikkelde twee digitale scheurkalenders waarin De Slag om Arnhem wordt behandeld. Hiermee kun je dit onderwerp eenvoudig en toegankelijk behandelen in de klas.
De scheurkalenders
1. Slag om Arnhem
Deze kalender bevat veel informatie, video’s, links naar kunst, architectuur en geschiedenis én extra boekentips. Ga naar https://digitalescheurkalender.com/#/ en log in met het wachtwoord: slagomarnhem.
2. Geschiedenis is overal, ook in Arnhem
Lokale geschiedenis brengt de geschiedenis dichter bij de leefwereld van kinderen. Ontdek in deze digitale scheurkalender bijzondere verhalen van de stad. In twaalf onderwerpen, waaronder de Slag om Arnhem, zie je wat er tijdens de landelijke tijdvakken in Arnhem gebeurde. Ga naar https://digitalescheurkalender.com/#/ en log in met het wachtwoord: ErfgoedcentrumRozet
Doe je zelf onderzoek naar de Slag om Arnhem? Dan ben je in het Erfgoedcentrum van Rozet aan het juiste adres. Een belangrijk onderdeel van onze collectie is de Collectie Market Garden met meer dan 3.200 titels; één van de grootste in Nederland. Met niet alleen titels over de gevechten, maar ook over de rol van het verzet, de evacuatie van Arnhem en de Veluwezoom en herdenkingsprogramma’s. De collectie is voor iedereen vrij toegankelijk. Wil je dus meer weten over de oorlog? Grote kans dat je het vindt bij Rozet.
Gesmoord Geluid Pianoduo Rabbit&Haas presenteert een concertprogramma ter ere van 80 jaar vrijheid. Het programma omvat stukken die direct verband houden met de Tweede Wereldoorlog, evenals werken die de essentie van vrijheid weerspiegelen. Het omvat onder andere composities van Leo Smit, een componist die is omgebracht in Sobibor, en Fania Chapiro, die genoodzaakt was om illegale concerten te geven in huiskamers vanwege haar weigering om lid te worden van de Nederlandsche Kultuurkamer ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Dit programma is samengesteld om zelden uitgevoerde werken ten gehore te brengen, die het verdienen om beluisterd te worden. Pianoduo Rabbit&Haas is niet in een hokje te stoppen. Met wortels in de klassieke muziek en een scherpe blik op experimentele en nieuwe muziek vormen zij het recept voor een verrassend concert. Ze zijn een ijzersterk duo dat geen enkele samenwerking uit de weg gaat. Zo speelden zij al samen met film, slagwerkers en orkesten. Daarnaast schreven componisten speciaal voor hen nieuwe composities voor quatre-mains en twee piano's. Het duo bestaat uit Tamara Laverman en Hanke Scheffer. De twee leerden elkaar kennen op het ArtEZ conservatorium waar ze coachings ontvingen van Frank van de Laar, Helena Basilova en Frank Peters. In 2022 waren zij een van de European Summer Course ensembles tijdens de 40e editie van het Orlando Festival. Rabbit&Haas produceerden in 2023 een eigen concerttour 'Celestial scrAps' door Nederland, gesteund door het Norma Startersfonds. In 2024 hebben zij dit project uitgebracht op de gelijknamige CD onder platenlabel ATTACCA.‘Vrijheid beleef je samen in Gelderland! Deze activiteit is onderdeel van programma Vrijheid in Gelderand en wordt mede mogelijk gemaakt door Provincie Gelderland, Erfgoed Gelderland en Rijnbrink. Kijk voor meer informatie op www.vrijheidgelderland.nl.’
